2010-07-30- Chợ Trời Châu Âu lớn nhất của châu lục bước vào những ngày hoạt động cuối cùng sau gần 2 thập niên tồn tại với sự hiện diện rõ nét của cộng đồng người Việt di cư. Thông tín viên RFA tại Ba Lan ghi nhận tiếng nói người Việt tại đây cùng khách hàng của họ.
Nhiều người Ba Lan lưu luyến không khí đặc biệt của dãy quán ăn Bắc Việt.
Jarmark Europa (Chợ trời Châu Âu) một thời lẫy lừng tiếng tăm với diện tích nhiều héc ta đất được các tay kinh doanh nhỏ thi nhau thống lĩnh.
Chợ "Sân"
Chợ "Sân"
Chợ trời Châu Âu chính là khu đất trống vây quanh Sân Vận Động 10 năm xây cất từ thời Ba Lan cộng sản. Là sân vận động nhưng rốt cuộc, các hoạt động thể thao ở đây không mang lại ấn tượng gì sau khi trở thành địa điểm bán xỉ, bán lẻ lý tưởng kể từ những năm đầu thập niên 90. Đối với người Việt "lên Sân” nghĩa là "ra chợ bán hàng”.
Người Việt và nhiều sắc dân khác chân ướt chân ráo tới xứ sở bạch dương đều bắt đầu từ đây dẫu hai bàn tay trắng. Dù điều kiện làm việc vất vả, nhiều người vẫn muốn lưu lại nơi đây hơn là chuyển tới nơi kinh doanh mới
Người Việt và nhiều sắc dân khác chân ướt chân ráo tới xứ sở bạch dương đều bắt đầu từ đây dẫu hai bàn tay trắng. Dù điều kiện làm việc vất vả, nhiều người vẫn muốn lưu lại nơi đây hơn là chuyển tới nơi kinh doanh mới khi chưa rõ tương lai ra sao. Một phụ nữ người Việt có quầy tại chợ Sân nói với RFA: "Ở đây đi chợ từ 2, 3 giờ sáng, cũng vất vả tới tầm này là 3 giờ chiều, chợ này thì cũng nhì nhằng, chứ vào chợ mới bây giờ nan giải lắm đường đi lại tàu xe khó khăn. Chợ này nếu còn hoạt động thì tốt hơn. Vào trong chợ mới chúng em cảm thấy vất vả lắm, tiền nong thì không có.”
Chưa biết đi đâu
Anh Đạt chưa biết tương lai ra sao khi Sân đóng cửa . photo Vân Anh RFA
Hết tháng này, chợ Sân sẽ gần như hoàn toàn bị đóng cửa để phục vụ xây cất công trình Sân vận động Quốc gia phục vụ giải Euro 2012, khi Ba Lan và Ukraina cùng chung chức chủ nhà.
Nhưng cho tới giờ, vẫn còn nhiều người Việt chưa biết nương tựa vào đâu khi khu buôn bán quen thuộc không còn. Anh Đạt, gốc Nghệ An, có quầy bán quần áo cho tới giờ này vẫn chưa rõ bao giờ chợ Sân thật sự giải tán: "Người bảo sắp tan, người bảo còn chợ, chúng tôi rất hoang mang, không biết phiêu dạt nơi đâu để tìm kế sinh nhai, nâng cấp cuộc sống, gửi tiền cho gia đình nuôi sống vợ con. Chúng tôi rất lo ngại và hi vọng mọi người tạo mọi điều kiện. Tôi mong mỏi trong cộng đồng mình ai biết tiếng ai hiểu biết về pháp luật,cách hành xử của người Ba Lan thì xin yêu cầu giúp đỡ chúng tôi để chúng tôi có nơi buôn bán làm ăn như mọi người.
Nhưng cho tới giờ, vẫn còn nhiều người Việt chưa biết nương tựa vào đâu khi khu buôn bán quen thuộc không còn. Anh Đạt, gốc Nghệ An, có quầy bán quần áo cho tới giờ này vẫn chưa rõ bao giờ chợ Sân thật sự giải tán: "Người bảo sắp tan, người bảo còn chợ, chúng tôi rất hoang mang, không biết phiêu dạt nơi đâu để tìm kế sinh nhai, nâng cấp cuộc sống, gửi tiền cho gia đình nuôi sống vợ con. Chúng tôi rất lo ngại và hi vọng mọi người tạo mọi điều kiện. Tôi mong mỏi trong cộng đồng mình ai biết tiếng ai hiểu biết về pháp luật,cách hành xử của người Ba Lan thì xin yêu cầu giúp đỡ chúng tôi để chúng tôi có nơi buôn bán làm ăn như mọi người.
Người bảo sắp tan, người bảo còn chợ, chúng tôi rất hoang mang, không biết phiêu dạt nơi đâu để tìm kế sinh nhai, nâng cấp cuộc sống, gửi tiền cho gia đình nuôi sống vợ con. Chúng tôi rất lo ngại.
Anh Đạt
Một phụ nữ trung tuổi cũng có tâm sự tương tự: "Chưa biết đi đâu. Những ngày này không bán được, không đủ chi phí. Những ngày này ít khách rồi. Tiền ăn, tiền nhà, tiền quầy, làm sao mà đủ trong những ngày này. Bây giờ vẫn đang tìm chỗ bán hàng, mà, vào chợ mới thì vẫn chưa bán được.”
Lưu luyến không gian ẩm thực
Dãy hàng cháo lòng, tiết canh ở chợ sân vận động Mười Năm nay vắng khách. Screen capture
Đối với dân bản xứ thì „Sân” là nơi thưởng thức ẩm thực Bắc Việt thứ thiệt, mới tồn tại trong danh sách địa điểm ẩm thực lý thú của thủ đô.
Mới vài năm trước, người Ba Lan, kể cả giới trẻ còn e dè khi nhắc tới Sân, bởi cho đây là khu buôn bán thiếu quy củ, nhiều tệ nạn. Một trong những khách hàng lâu năm của quán ăn Việt Nam hồi tưởng: "Ban đầu chúng tôi tìm tới đây không biết điều gì chờ mình. Hồi đó là 1, 2 năm trước, khi địa điểm này chưa phải là mốt của thủ đô, mọi người đồn rằng nơi này chỉ phục vụ những người buôn bán tại đây, gây quan ngại là có thể có thịt chó được bày bán. Thế nhưng khi tới nơi, chúng tôi ăn thử và thấy rất ngon miệng nên chúng tôi lui tới thường xuyên.”
Chợ trời Châu Âu đóng cửa không đơn thuần chỉ là giải tán khu buôn bán lớn nhất Châu Âu. Jarmark Europa ngưng hoạt động khép lại chặng đường nhiều kỉ niệm với cộng đồng người Việt tại Ba Lan.
Một bạn gái người Ba Lan thì nhận xét khu chợ với các quán ăn Việt thu hút bởi lẽ khác:
"Không khí xung quanh đây góp phần rất quan trọng. Tất cả các quán đều ở một chỗ, những người lui tới đây thuộc thành phần độc đáo của thủ đô. Và nơi đây chở thành điểm hội họp đồng thời thưởng thức ẩm thực. Ở chỗ mới, tôi chỉ e rằng mỗi quán sẽ tách ra mỗi nơi và không còn địa điểm nào chung cho tất cả các quán, sẽ không còn không khí đặc biệt như nơi đây.”
"Không khí xung quanh đây góp phần rất quan trọng. Tất cả các quán đều ở một chỗ, những người lui tới đây thuộc thành phần độc đáo của thủ đô. Và nơi đây chở thành điểm hội họp đồng thời thưởng thức ẩm thực. Ở chỗ mới, tôi chỉ e rằng mỗi quán sẽ tách ra mỗi nơi và không còn địa điểm nào chung cho tất cả các quán, sẽ không còn không khí đặc biệt như nơi đây.”
Sân vận động – Chợ trời Châu Âu đóng cửa không đơn thuần chỉ là giải tán khu buôn bán lớn nhất Châu Âu. Jarmark Europa ngưng hoạt động khép lại chặng đường nhiều kỉ niệm với cộng đồng người Việt tại Ba Lan. Và mở ra một giai đoạn mới còn nhiều dấu hỏi.
