Sau một thời gian im lặng, báo của ngành công an vừa có bài chỉ trích bình luận trên blog của GS Ngô Bảo Châu về vụ xử TS Cù Huy Hà Vũ.
Chuyên san An ninh Thế giới giữa tuần của báo Công an Nhân dân ra hôm thứ Ba 10/05 đăng bài mang tựa đề 'Về sự ngộ nhận của Giáo sư Ngô Bảo Châu' của tác giả Quý Thanh.
Cách đây khoảng một tháng, ngày 05/04, Giáo sư Châu viết entry Bấm 'Về sự sợ hãi' trên blog cá nhân của mình về vụ xử ông Cù Huy Hà Vũ, với bình luận "với những gì xảy ra gần đây, ông (Cù Huy Hà Vũ) thể hiện mình như một con người không tầm thường".
GS Châu so sánh ông Vũ với một số nhân vật huyền thoại như "Hector người thành Troy, như Turnus người Rutuli hay như Kinh Kha người nước Vệ", vì "ông Vũ không hề sợ hãi khi phải đối mặt với số phận của mình".
Báo Công an chỉ trích bình luận trên là "dù vô tình hay cố ý, đã đặt Cù Huy Hà Vũ ngang với những người anh hùng trong lịch sử nhân loại" và là "điều đáng tiếc" cho hình tượng các anh hùng trong kinh điển.
Bài báo, đi kèm hình minh họa của họa sỹ Hữu Khoa mô tả nhân vật Don Quijote trên lưng ngựa với dãy cối xay gió đằng sau lưng, đặt câu hỏi: "Cù Huy Hà Vũ đã làm gì để đạt tới một tầm vóc như vậy?"
Câu trả lời của tác giả Quý Thanh là ngoài cái bóng của thế hệ đi trước và các scandal tạo dựng qua các lá đơn kiện, thì "Vũ chỉ là một kẻ nhỏ bé với những cư xử tầm thường".
Cây viết của báo công an liệt kê nhiều chi tiết đời tư của ông Cù Huy Hà Vũ, như kiện cáo về nhà đất hay cách ứng xử trong gia đình, đề rồi kết luận "GS Ngô Bảo Châu đã quá tùy tiện khi đặt Cù Huy Hà Vũ ngang với những biểu tượng anh hùng".
'Biểu tượng' hay 'vô giá trị'?
Trong blog của mình mà sau đó đã đóng lại, Giáo sư Ngô Bảo Châu bày tỏ thái độ không đồng tình với "phiên tòa nửa công khai, nửa bí mật" hôm 04/04 khi quan tòa từ chối thực hiện thủ tục tố tụng để tránh tranh luận về nội dung những bài viết, chứng cớ về những việc được cho là vi phạm pháp luật của ông Vũ.
Ông viết: "Có cố tình làm mất thể diện quốc gia, chắc cũng khó mà làm hơn mấy ông bà này".
"Không thể lấy sự cẩu thả và sự sợ hãi làm phương pháp bảo vệ chế độ."
Bài trên báo công an nói một trong các lý do hạn chế trong suy luận của vị giáo sư là ông đã sống và làm việc ở châu Âu quá nửa cuộc đời, lại chỉ chuyên tâm nghiên cứu toán học.
Tác giả Quý Thanh viết: "Cuộc sống thì rộng hơn toán học và mang nhiều những phức tạp trong mỗi toan tính của con người".
"Phải sống trên chính đất nước của mình, thấu hiểu từng niềm vui, nỗi buồn, từng thành công, khổ cực của con người mới hiểu phần nào thực tại đang diễn ra hằng ngày, hằng giờ."
Cây viết này bày tỏ thất vọng rằng trong khi Giáo sư Ngô Bảo Châu nay đã trở thành "biểu tượng về mặt trí thông minh cho một dân tộc" thì sự "ngộ nhận" của ông đã "vô tình trở thành một luận cứ tâm lý có lợi cho những kẻ ngu dốt hoặc cơ hội" khi cổ súy cho "chiêu bài dân chủ".
"Nó dễ gây sự lầm lẫn biến Cù Huy Hà Vũ từ một kẻ vô giá trị thành một biểu tượng."
Ông Quý Thanh cảnh báo các trí thức khi đưa ra các so sánh cần cân nhắc kỹ càng để không "tạo ra sự hoang mang trong xã hội và sự sụp đổ của niềm tin".
Bài viết kết thúc bằng những câu: "Giờ đây, những hình ảnh về Cù Huy Hà Vũ và GS Ngô Bảo Châu xuất hiện dày đặc trên một số luồng thông tin với những mỹ từ cao cả nhất".
"Nhưng sẽ chỉ là một sự ngộ nhận của niềm tin nếu chỉ nhìn nhận bằng sự lấp lánh của ngôn từ."
Đây là lần đầu tiên báo chí chính thống Việt Nam đưa ra bình luận chua cay về ông Ngô Bảo Châu, người mà mới đây còn được truyền thông nhà nước tung hô như "biểu tượng cho trí tuệ Việt Nam" sau khi ông được nhận giải thưởng Fields về toán học hồi tháng Tám năm ngoái.
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đều đã chúc mừng Giáo sư Châu và nhà nước Việt Nam cấp cho ông một căn hộ cao cấp ở Hà Nội.