"Hèn mà còn nhận ra mình là thằng hèn, là hèn tử tế. Hèn mà ngậm miệng ăn tiền là hèn nhơ bẩn.
Hèn mà ngậm máu phun người là hèn bất nhân. Hèn bán đất bán nước thì trời tru đất diệt"
(Phạm Chuyên)

Mittwoch, 24. November 2010

Bộ phim tài liệu về Việt Nam của Jacques Perrin được giới phê bình tán thưởng

Một cảnh trong phim L'Empire du Milieu du Sud của Jacques Perrin và Eric Deroo (DR)
Một cảnh trong phim "L'Empire du Milieu du Sud" của Jacques Perrin và Eric Deroo (DR)
 
Mai Vân, RFI
 
Trên bình diện phim ảnh, trong mục giới thiệu phim mới ra ngày thứ 4 ở Pháp, cuốn phim về Việt Nam « L’Empire du Milieu du Sud » của đạo diễn Jacques Perrrin đã đuợc hai tờ le Monde và Libération khen ngợi trong mục điểm phim của họ hôm nay. Hai tờ báo chạy tựa khác nhau, soi rọi hai khiá cạnh riêng biệt. Nếu Libération nhấn mạnh trên thời kỳ thuộc điạ, và chạy tít ‘’Đông Dương, con đường không vinh quang’’, thì Le Monde nhìn thấy trong hàng tựa là Jacques Perrin đã nêu lên : ‘’Linh hồn và lịch sử của nước Việt Nam’’.
Để giải thích tựa đề bộ phim, Jean Luc Douin, nhà bình luận phim trên báo Le Monde trước hết đi ngược lên tận huyền thuyết gốc tích dân tộc Việt, tức là từ thời Âu Cơ và Lạc Long Quân, một người dẫn con xuống biển, một người lên núi. Dân tộc Việt xuất thân từ đấy, đã rèn đúc bản sắc qua các cuộc di dân, tiến về phương Nam vào thời Trung Cổ. Những người láng giềng xem họ là thần dân một ‘’Đế chế Trung Tâm ở Phương Nam''.

Jean Luc Douin khen ngợi một cuốn phim tài liệu hay, vinh danh Việt Nam, và nêu lại những nỗi khổ đau của dân Việt từ thời thuộc địa Pháp đến ngày nay, nhưng cách tiếp cận lại không có gì là truyền thống. Phim được xây dựng như một bài thơ với những hình ảnh lạ thường thu góp từ nhiều nước, từ Nhật Bản, Cuba, Thụy Điển, Nga, Hoa Kỳ, Trung Quốc, cho đến Ba Lan, Hungary, Úc, không kể đến các kho tư liệu của Pháp và Việt Nam.

Theo Le Monde, tác giả cuốn phim đã gợi lên tâm hồn Việt Nam, một dân tộc quyết tâm đánh đuổi ngoại xâm, tâm hồn một đất nước nằm trong vòng bao phủ của nước, đất, trời và lửa.

Jean Luc Douin nhắc lại là cuốn phim chiếu hôm nay, là thành quả 10 năm tìm tòi, thu góp tài liệu về Việt Nam ở khắp nơi trên thế giới, là thành quả nghiên cứu đối chiếu tài liệu, và của một sự dàn dựng ngoạn mục. Trong cuốn phim, Jacques Perrin đã sử dụng không chỉ hình ảnh mà còn trích đọc cả thơ văn Việt Nam, như trích bài Văn tế thập loại chúng sinh của Nguyễn Du, hoặc những bài viết của các nhà văn Pháp như Malraux, Duras, của nhà làm phim Schoendoerffer, của nhà văn Mỹ, hoặc những bức thư của các người lính vv..

Bài phê bình kết luận là từ những người viết về vùng đất này, những người ký tên trên cuốn phim này, có một thái độ trân trọng đối với những người từng một thời là kẻ thù của họ.

Còn trên tờ Libération, Arnaud Vaulerin như nói trên, tập trung nhiều hơn trên hình ảnh chiến tranh, ghi nhớ những đoạn mà Perrin trích dẫn nhà văn Bảo Ninh. Libération cũng nhìn cuốn phim như một bài thơ, nhưng là bài thơ nặng trĩu những nỗi niềm.

Libération cũng trở lại nguồn tài liệu cuốn phim, cho biết riêng tại Pháp, các tác giả đã được bộ Quốc phòng hỗ trợ, cho phép họ tiếp cận với kho tư liệu gồm 4 triệu bức hình và 23.500 cuốn phim. Jacques Perrin đã không muốn lấy lại những hình ảnh sói mòn, thường thấy. Như ông giải thích, đó cũng là lý do tại sao trong cuốn phim của ông không có ảnh cô bé Kim Phúc chạy trên đường sau đợt dội bom napalm.