Giao chỉ, San Jose
Điểm sách của Carina Hoang
Sau cùng, một tác phẩm đã ra đời
Tác giả là cô bé thuyền nhân 16 tuổi, ra đi vào năm 1979. Ngày nay người phụ nữ 48 tuổi đã hoàn tất tác phẩm Boat People cuối năm 2010 và sẽ ra mắt tại San Jose vào đầu năm 2011. Đây là bản Anh ngữ. Có thể cuối năm 2011 sẽ có bản Việt ngữ. Tuy nhiên, xin hãy đọc bản Anh Ngữ trước. Nội dung Anh ngữ hết sức giản dị và tràn đầy hình ảnh. Mỗi trang là một cuộc đời, mỗi trang là một tác phẩm nghệ thuật viết bằng máu và nước mắt. Hơn 40 nhân vật, mỗi nhân vật là một câu chuyện. Đau thương tuyệt vọng và cũng có cả hạnh phúc. Chính tác giả cũng là nhân chứng trong một câu chuyện.
Xin đọc qua vài tựa đề của một số câu chuyện. -Phải sống để kể lại. -Đặt tên con là Lyma, -Tình thương mỏi mệt, -Con gái, trốn đi con, -Biết bao giờ con lại gặp mẹ, -Hãy để chúng đi đi,- Nhà tù nổi và còn rất nhiều.....
Tác phẩm chờ đợi
Tác giả là Carina Hoang. Nhưng cô không phải là người làm lấy tất cả. Đã có một nhóm chuyên viên giúp sức và có hơn 40 cuộc đời đại diện cho một triệu thuyền nhân kể lại chính câu chuyện của họ xẩy ra trong 20 năm từ 1975 đến 1996.
Trên chuyến bay từ M ỹ về Việt Nam, cô Việt kiều tìm thấy báo chí Anh ngữ toàn chuyện thương mại, kinh tế, phát triển, du lịch, đầu tư và mở cửa. Không ai quan tâm đến những chuyến đi hơn 30 năm trước. Dân Việt ngày xưa ra đi là thuyền nhân đau thương, thảm khốc, hãm hiếp, giết chóc, đói khát, sóng gió, chia ly, tan tác. Hơn 30 năm sau chuyến về quần là áo lượt, mang nhãn hiệu Việt kiều Mỹ, Việt kiều Pháp, Việt kiều Úc. Khi đi thì trốn tránh tù đầy. Khi về thì quê hương đã mở rộng vòng tay ôm ấp. Phải chăng mọi người đã thực sự quên cả rồi. Những kỷ niệm đau thương sâu thẳm làm sao phai nhạt. Những ngôi mộ chôn trên các hoang đảo Đông Nam Á. Những xác người dưới đáy biển Đông, những đứa bé gái mất tích tại Thái Lan trong các khu nhà chứa, Những vết hằn khôn nguôi trên thân thể em gái và thiếu phụ bị hãm hiếp mang đến miền đất mới. Có ai còn nhớ không? Thế giới Tây Phương biết gì về chuyện thuyền nhân Việt Nam suốt 20 năm sau chiến tranh. Với những suy tư đó Carina, cô gái Việt Nam tỵ nạn 16 tuổi sống trên hoang đảo Kuku đã nghĩ rằng cần phải có một tác phẩm về thuyền nhân.
Cô ghi danh học lại về nghề viết, nghề sáng tác. Cô đi tìm lại hoang đảo, tìm tòi hình ảnh, sưu tầm câu chuyện trên khắp thế giới, cô đi tảo mộ thuyền nhân và cô hoàn tất tác phẩm.
Boat People.
Đây là các câu chuyện về Vietnamese Exodus 1975-1996.
Chuyện mở đầu kể về đứa bé trai 5 tuổi và đứa em gái 3 tuổi bị bắt cùng mẹ và các chị gái qua thuyền hải tặc. Tất cả đám đàn bà con gái từ 14 tuổi đến 50 tuổi đều bị hãm hiếp qua nhiều ngày. Những tiếng kêu gào khởi đầu rồi đến lúc tắt lịm.
Thằng bé 5 tuổi và con em gái 3 tuổi chứng kiến thảm kịch qua nhiều ngày. Chúng nó đứng , ngồi và nằm ngay bên cạnh đám hải tặc và những người đàn bà bất hạnh. Họ cũng là mẹ và chị gái của chúng nó. Giữa biển rộng mênh mông, tương lai bất định. Qua cơn cuồng nộ của bọn hải tặc, mẹ lại ôm con. Chị lại cùng khóc với các em, rồi thú vật lại tiếp tục. Bây giờ những đứa bé còn sống, những đứa trẻ thuyền nhân Việt Nam. Chúng vẫn phải sống để thành người. Những người tỵ nạn thuyền nhân, xứng đáng nhất để được gọi là tỵ nạn chính trị. Cả những phụ nữ vượt biên đường bộ kể lại chuyến đi. Có hình ảnh và tên tuổi. Bà đã kể lại bị hãm hiếp lúc còn là cô bé trốn qua Cam bốt nhưng không thành công. Chỉ còn laị dấu vết của tủi nhục. Họ là người đã xứng đáng để sống như một thuyền nhân trong tác phẩm vĩ đại.
Cuốn sách với hình ảnh trình bày hết sức tây phương nhưng lại mang ánh sáng, màu sắc của văn hóa đông phương. Manh chiếu, màn tre, cành trúc và nón lá. Những con tàu, những sinh vật tả tơi và rất nhiều con thuyền vượt biển. Thuyền mang dấu vết quê hương. VT là Vũng tàu. ĐN là Đà nẵng. KG là Kiên Giang…
Vài con số thống kê.
Suốt 20 năm lịch sử thuyền nhân Việt Nam, có 7 quốc gia sau đây được liệt kê là điểm dừng chân tạm. Ghi theo thứ tự số người tạm trú (ghi lại số chẵn) Macau 7 ng àn, Singapore 32 ngàn, Philipines 51 ngàn, Thái Lan 117 ngàn, Indonesia 121 ngàn, Hồng kông 195 ngàn và Mã Lai 254 ngàn. Cũng có một số thuyền nhân tạm trú tại Úc Châu, Nhật bản, Đài Loan, Đại Hàn v.v... nhưng con số không đáng kể.
Ngoài ra thống kê ghi nhận có 7 nước tiếp nhận thuyền nhân định cư nhiều nhất liệt kê như sau : Netherlands 8 ngàn, Đức 17 ngàn, Anh 20 ngàn, Pháp 27 ngàn, Canada 103 ngàn, Úc Châu 111 ngàn và Hoa Kỳ 425 ngàn. Nhiều quốc gia khác cũng tiếp nhận thuyền nhân với con số từ vài trăm đến 5 ngàn đưa tổng cộng các quốc gia khác lên khoảng 50 ngàn. Trong số các quốc gia nhận thuyền nhân tính theo tỷ lệ dân số thì Úc Châu là quốc gia tiếp nhận với tỷ lệ cao nhất. Lộ trình thuyền nhân đi từ Việt Nam đến Úc Châu được coi là con đường xa kỷ lục.
Hiện nay một con thuyền vượt biên đến Úc Châu được trưng bày như là một di sản của bảo tàng tại đây
Câu chuyện sau cùng
Những câu chuyện về thuyền nhân sẽ không bao giờ kể hết. Con số thống kê thuyền nhân hiện diện trên thế giới cũng sẽ không bao giờ chính xác. Tuy nhiên thực tế là người Việt gốc thuyền nhân đã có mặt trên khắp thế giới hàng triệu người và ngày nay đã trở thành con số lên đến 2 triệu người vì đoàn tụ hay lập gia đình để thế hệ thứ hai ra đời.
Nhưng riêng trong tác phẩm Boat People, câu chuyện cuối cùng là những hình ảnh thể hiện của định mệnh con người.Tác giả của cuốn sách này có tấm hình chụp 3 ngày trước khi vượt biên. Cô gái 16 tuổi cầm hình bà nội trong đám tang đi ra từ con hẻm Saigon. Ba ngày sau em xuống thuyền vượt biển. Chuyến đi 300 người trải qua bao sóng gió, thuyền vào đất tự do bị Mã Lai kéo ra khơi, trôi giạt từ đảo này qua đảo khác. Trong thời gian sống một năm ở hoang đảo Kuku em đã có dịp làm chứng nhân của các đám ma. Từ thủy táng b à gi à đến chôn cất em bé. Em đã làm phụ tá cho bác sĩ cũng l à thuyền nhân đỡ đẻ cho đứa trẻ sơ sinh ra đời. Và em cũng đã chôn cất bạn thuyền tại hoang đảo.
Cô bé 16 tuổi trong một năm đã sống nhiều hơn cả một đời người. Rồi cô tìm đường trở lại sau 30 năm. Khi trở lại hoang đảo, đi tìm các khu nghĩa trang, tảo mộ các thuyền nhân xấu số.
Tìm thấy mộ cô gái 15 tuổi. Phái đoàn sửa sang các ngôi mộ và đưa tin tức hình ảnh lên thế giới ảo của người Việt Hải ngoại. Gia đình cô bé định cư tại Pháp đã nhìn ra con gái được chôn cất và tảo mộ tại Kuku. Vừa đau khổ, vừa vui mừng. Người cha già yếu đã viết cho con gái xấu số một lá thư. Nhờ cô Carina Hoang trở lại biển Đông đọc trước nấm mồ và đốt lá thư gửi con gái yêu quý.
Cũng trong dịp này cô tác giả Carina mới biết đây chính là cô gái đi cùng thuyền, cùng lứa tuổi, cùng quá khứ học sinh Saigon, cùng chịu đau thương trong chuyến đi, cùng đến bến tự do dù là hoang đảo. Nhưng đoạn cuối định mệnh đã chia đôi ngả.
Cô gái tên là Nhan Thị Mộng Hà sinh ngày 16/3/1964 đi thuyền VT 075 đã chết tại đảo KuLu vì đói khát, bệnh tật và không có thuốc để cứu chữa.
Carina Hoang đã nói với bác Giao Chỉ rằng, nếu Mộng Hà còn sống, có thể ngày nay tương lai cô còn tươi sáng hơn Carina rất nhiều. Đó là lý do tác giả Carina đã bỏ ra 2 năm để hoàn tất Boat People.
Cô muốn Nhan Thị Mộng Hà được sống lại trong lòng thế giới, cả người Việt lẫn tất cả mọi người. Vì vậy Boat People bằng Anh ngữ phải ra đời.
