Đúng. Song có một điều không báo nào đi truy ngược để hỏi: Tại sao nó lại bị biến thành giẻ lau và nó có đáng bị đem đi làm giẻ lau hay không?
Trước, trong và sau lũ, tôi cũng đã có mấy bài cảnh báo về những vấn nạn cứu trợ phản văn hóa dạng này. Không nên phê phán người dân bưng mì tôm cứu trợ đi bán. Bởi cứu trợ toàn mì tôm, lũ rút cả tháng rồi, về cứu trợ vẫn phát mì tôm cho dân. Ăn mì tôm phát ngán, họ phải đem bán đi lấy tiền mua gạo nấu cơm chứ, ai nhai mãi được?
Không thể trách người dân vùng lũ như năm rồi ở Quảng Nam đem đào hố chôn vứt những thùng thịt hộp cứu trợ, bởi khi nhận về mở ra thì thịt bốc mùi đến lợn cũng chê không thèm ăn. Không thể trách chính quyền huyện Núi Thành (Quảng Nam) năm rồi khi họ “chê” không nhận hàng trăm tấn gạo cứu trợ vì toàn thứ gạo đã mốc meo nhìn đã phát ngán. Không thể trách người dân vùng lũ Nghệ An khi họ buộc lòng phải vứt những mớ áo quần lót cũ rách kia vào tiệm lau rửa xe.
Nhìn những bức ảnh sau (ảnh của Trần Hải, Nghệ An gửi cho Trương Duy Nhất blog), bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn, đúng hơn về hành vi đem áo quần cứu trợ đi lau xe của người dân vùng lũ. Người Việt có câu rất hay “đói cho sạch rách cho thơm”. Những thùng hàng cứu trợ với áo quần cũ rách và những chiếc si líp, xu chiêng loăng nhoăng rách nát như thế có đáng để đồng bào vùng lũ phải nhận? Nếu là bạn, bạn có nhận không và sẽ dùng những của nợ kia vào việc gì? Trả lời xong câu này hãy đi trách hay... chửi người nhận!
Nhiều khi, nhìn những vật phẩm cứu trợ đó, người dân vùng lũ cảm thấy họ bị xúc phạm, bị xem thường, bị khinh khi, hơn là được cứu giúp.
Dân vùng lũ cần, rất cần được cứu trợ. Nhưng cứu trợ chứ không phải là bố thí! Dân vùng lũ đã gánh chịu quá nhiều mất mát, đau thương, tang tóc rồi. Xin đừng xúc phạm họ nữa. Đừng ném thêm mì tôm, thịt-gạo thối, thậm chí cả si líp, xu chiêng vào những thùng hàng “cứu trợ”!
TRƯƠNG DUY NHẤT
