Một người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ tuyên bố một số bản tin về phản lực cơ chiến đấu mới của Trung Quốc đã thổi phồng các khả năng và thời điểm cũng như mức độ đe dọa kèm theo chiến đấu cơ này. Từ Ngũ Giác Đài, thông tín viên VOA Al Pessin ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.Tại một cuộc họp báo hôm qua, phát ngôn viên Ngũ Giác Đài Geoff Morrell đã phá thông lệ khi nói rằng một số bản tin về chiến đấu cơ phản lực J-20 mới của Trung Quốc là “quá đáng”, và suy luận rằng máy bay này tối tân không kém các chiến đấu cơ mới thế hệ thứ năm của Mỹ.
Ông Morrell nói: “Nói thẳng ra, chúng tôi không biết nhiều về khả năng của loại máy bay đó, mà quý vị đã thấy qua hình ảnh và băng video. Chúng tôi chưa biết được các khả năng của động cơ điều khiển máy bay đó. Chúng tôi không biết có phải là động cơ thế hệ thứ năm hay không. Chúng tôi không biết liệu thực tình nó có phải là máy bay tàng hình như lời họ nói hay không.”
Ông Morrell nói Trung Quốc còn lâu mới đưa vào sử dụng khả năng phản lực cơ chiến đấu có thể sánh với hàng trăm máy bay tối tân, tránh né được radar mà Hoa Kỳ đã bố trí, những máy bay mà họ đang chế tạo, và ngay cả những máy bay mới hơn đang khai triển.
Trên đường đi Trung Quốc cách đây 2 tuần, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert Gates thừa nhận rằng Trung Quốc đang tiến nhanh hơn tới chỗ phát triển chiến đấu cơ thế hệ thứ năm, được gọi là J-20. Hai ngày sau, trong khi ông Gates họp với các nhà lãnh đạo Trung Quốc, chiếc máy bay này đã thực hiện chuyến bay thử nghiệm đầu tiên, gây bất ngờ cho cả các giới chức Hoa Kỳ lẫn Trung Quốc.
Nhưng ông Morrell cho rằng việc Trung Quốc theo đuổi khả năng chiến đấu cơ tối tân là điều ai cũng biết rõ.
Ông Morrell cho biết: “Chúng ta đều biết rõ về khả năng đang diễn tiến này. Và điều chúng ta chứng kiến trong tuần trước không làm thay đổi tính toán sách lược chút nào.”
Ngũ Giác Đài không đề cập đến chương trình phát triển máy bay J-20 của Trung Quốc trong hai phúc trình thường niên về các tiến bộ quân sự của Trung Quốc. Nhưng ông Morrell nói rằng nỗ lực của Trung Quốc là một phần của lý do mà Hoa Kỳ phát triển các chiến đấu cơ thế hệ thứ năm của mình, loại F-22 và F-35, và nâng cấp các máy bay cũ hơn lên khả năng gần với thế hệ thứ năm.
Lập luận của người phát ngôn Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ cho rằng một chuyến bay thử nghiệm không phải là bằng chứng của khả năng hiện đại hóa đã được sự tán đồng hôm qua của ít nhất một chuyên gia về quân đội Trung Quốc.
Ông Wortzel nói: “Tôi không cho rằng ta có một khái niệm rõ ràng về khả năng của máy bay đó, hoặc mục đích của nó.”
Đó là nhận định của ông Larry Wortzel, một cựu chiến binh đã phục vụ 30 năm trong lục quân Hoa Kỳ, và hiện là thành viên của Uûy ban Xét duyệt Kinh tế và An ninh Hoa Kỳ-Trung Quốc, một cánh nghiên cứu của Quốc hội Hoa Kỳ. Ông nói có nhiều nghi ngờ về việc liệu máy bay của Trung Quốc có một động cơ mạnh như các chiến đấu cơ thế hệ thứ năm của Hoa Kỳ hay không. Và ông cho rằng tuy máy bay này trông giống như một máy bay tàng hình, sẽ không biết được khả năng thực sự của nó cho đến khi nào nó bay gần một radar của nước ngoài. Nhưng ông không bác bỏ các mối quan ngại về máy bay của Trung Quốc.
Ông Wortzel nói thêm: “Tôi nghĩ cộng đồng tình báo đã luôn luôn bị bất ngờ về việc Trung Quốc bắt đầu đưa ra các thiết bị mới nhanh như thế nào. Và tôi cho rằng họ ngạc nhiên trước sự kiện này. Nhưng phần lớn, Trung Quốc phải mất từ 2 đến 3 năm tính từ cuộc thử nghiệm sơ khởi để đưa một thiết bị nào đó vào hoạt động, và đôi khi còn lâu hơn thế nữa.”
Dù sao, ông Wortzel nói rằng các giới chức Hoa Kỳ có thể cũng lại đứng trước một sự kiện bất ngờ khác, bởi vì người ta cho rằng Trung Quốc đã đánh cắp được các kế hoạch của máy bay F-35, là loại chiến đấu cơ phản lực hiện đại nhất của Mỹ, và đã thu thập được những bộ phận của một chiếc máy bay tàng hình của Hoa Kỳ bị rớt ở châu Âu cách đây 10 năm. Ông cũng nêu ra sự kiện một người Mỹ bị kết án chỉ mới trong tuần này về tội chuyển bí mật quân sự cho Trung Quốc.
Vì thế, theo ông Wortzel, các giới chức Hoa Kỳ nên lo ngại về nỗ lực khai triển chiến đấu cơ tàng hình của Trung Quốc, nhưng ông cũng nói rằng Bộ trưởng Gates có lý khi ông lập luận rằng Hoa Kỳ vẫn đi trước Trung Quốc rất nhiều về khả năng quân sự kỹ thuật cao quan trọng đó trong nhiều năm sắp tới.
