Các hoạt động dồn dập giữa Việt Nam và Mỹ trong vùng Biển Đông, theo giới phân tích, chắc chắc sẽ gây phản ứng mạnh mẽ từ phía Trung Quốc.
Nhà nghiên cứu Dương Danh Dy từ Hà Nội bình luận với BBC về thái độ của Trung Quốc trước các hoạt động gần đây tại Biển Đông.
Ông Dương Danh Dy: Theo tôi được biết, bắt đầu từ tháng 3/2010, Trung Quốc đã thông báo cho Mỹ biết rằng Biển Đông là "lợi ích cốt lõi" của Trung Quốc.
Tuy nhiên tới tháng Bảy, người phát ngôn Tần Cương của Trung Quốc mới giải thích rõ ràng rằng "lợi ích cốt lõi là chủ quyền, an ninh, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích phát triển quốc gia của Trung Quốc".
Trước kia chỉ có Đài Loan, Tây Tạng, Tân Cương, nay thì lần đầu tiên Biển Đông được liệt vào dạng này.
Nói "lợi ích cốt lõi" có nghĩa là khi lợi ích này bị xâm phạm thì Trung Quốc sẽ dùng vũ lực để bảo vệ. Chúng ta có thể thấy gần đây Trung Quốc đã và đang có sự chuẩn bị dư luận ráo riết ở trong và ngoài nước cho công việc này.
BBC: Thưa ông, trước các hoạt động hiện đang diễn ra giữa hải quân Việt Nam và Mỹ, ông nghĩ Trung Quốc sẽ phản ứng theo hướng nào ạ?
Ông Dương Danh Dy: Một điều có người không để ý, là Việt Nam và Hoa Kỳ đang kỷ niệm 15 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao. Vì thế, các hoạt động trao đổi dồn dập không có gì là bất thường.
Phía Trung Quốc thì tôi nghĩ cái làm họ tức giận nhất là tuyên bố của bà Hillary Clinton mới đây tại hội nghị ARF, rằng Biển Đông liên quan lợi ích quốc gia của Mỹ.
Trung Quốc đã phản ứng, phê phán tuyên bố đó rất mạnh.
Chúng ta không nên xem thường thái độ của phái diều hâu ở Trung Quốc. Chỉ trong mấy ngày đầu tháng Tám này, các mạng chính thức của Trung Quốc như mạng Hoàn Cầu, hay Phượng Hoàng, tức trang mạng đặt ở Hong Kong nhưng cũng chịu sự quản lý của chính quyền Trung Quốc, đều có rất nhiều bài nội dung hiếu chiến.
Chẳng hạn như 'Giải quyết vấn đề Biển Đông, hạt nhân là ở Việt Nam', rồi 'Biển Đông: tài nguyên phong phú, vị trí trọng yếu, Việt Nam đang điên cuồng tranh cướp với Trung Quốc', 'Việt Nam tăng cường cướp đoạt các đảo ở Trường Sa'...
Mạng Hoàn Cầu hôm 06/08 còn có bài viết 'Cuộc đại chiến ở Biển Đông sẽ là cuộc chiến tranh đầu tiên của Trung Quốc ở thế kỷ 21'. Có thể nói các mạng Trung Quốc hầu như ngày nào cũng có các bài về chủ đề này.
BBC: Vậy thưa ông, Việt Nam cần phải làm gì lúc này?
Ông Dương Danh Dy: Tôi nghĩ việc Hoa Kỳ có quan điểm rõ ràng về cam kết ở Biển Đông là điều rất đáng hoan nghênh.
Còn về phía Trung Quốc, tôi nghĩ họ cũng đang gặp nhiều vấn đề nội bộ, thiên tai nhân họa... mà theo quan sát của tôi thì cứ khi nào trong nội bộ đất nước họ có vấn đề thì thường họ hướng vấn đề ra bên ngoài để làm dịu bớt nhiệt ở bên trong.
Tất nhiên trong tình hình này thì Việt Nam phải có sách lược và tôi tin là những người lãnh đạo của Việt Nam có đủ bình tĩnh sáng suốt, tỉnh táo để đối phó.
Trước hết phải có sự chuẩn bị tư tưởng cho người dân trong nước. Việt Nam muốn chung sống hòa bình, làm láng giềng tốt của Trung Quốc, nhưng vẫn phải luôn luôn cảnh giác trước chính sách bành trướng - bá quyền của Bắc Kinh.
Việt Nam cần tăng cường quan hệ với các nước Asean, các cường quốc như Mỹ, Nga, Ấn Độ, các nước cùng cảnh ngộ như Nam Hàn...
Chiến tranh ở Biển Đông sẽ chẳng có lợi cho ai cả, nên tốt nhất là kiềm chế, giữ hòa bình.
Nếu như Trung Quốc buộc Việt Nam thì đành phải chấp nhận, nhưng nếu có thì cuộc chiến tranh lần này sẽ không giống cuộc chiến biên giới năm 1979 vì nhân dân Việt Nam sẽ không cam chịu như cuộc chiến 1979 nữa.
Nguồn: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2010/08/100810_china_viet_us.shtml
